Chấn thương dây chằng chéo trước là tình trạng dây chằng chéo trước có vết rách hoặc bong gân. Vậy những nguyên nhân nào thường dẫn tới chấn thương này và triệu chứng ra sao?
- Khắc phục tình trạng viêm khớp gối bằng phương pháp vật lý trị liệu
- Tìm hiểu những bài tập vật lý trị liệu đau lưng phổ biến
Chấn thương dây chằng chéo trước
Dây chằng chéo trước là một trong những dây chằng chính ở đầu gối, chấn thương dây chằng chéo trước là tình trạng dây chằng chéo trước có vết rách hoặc bong gân, thường xảy ra khi tham gia các môn thể thao liên quan đến việc dừng đột ngột hoặc thay đổi hướng đột ngột khi nhảy lên và tiếp đất như: bóng rổ, bóng đá và trượt tuyết.
Khi chấn thương dây chằng chéo trước xảy ra, người bệnh có thể nghe hoặc cảm thấy “rắc” ở đầu gối. Đầu gối sẽ sưng lên, khớp gối trở nên lỏng lẻo và sẽ rất đau đớn khi người bệnh đứng dậy.
Theo y dược tùy thuộc vào tình trạng và mức độ nghiêm trọng của chấn thương mà việc điều trị có thể bao gồm các bài tập nghỉ ngơi và phục hồi chức năng để giúp người bệnh lấy lại sức mạnh và sự ổn định, trường hợp nặng có thể cần can thiệp phẫu thuật để thay thế dây chằng bị rách sau khi phục hồi chức năng.
Nguyên nhân gây bệnh chấn thương dây chằng chéo trước
Dây chằng là một loại mô liên kết sợi giúp kết nối các xương lại với nhau. Dây chằng chéo trước là một trong hai dây chằng chéo ở giữa đầu gối, có tác dụng kết nối xương đùi với xương chày và giúp ổn định khớp gối.
Chấn thương dây chằng chéo trước thường xảy ra khi người bệnh tham gia các hoạt động thể thao liên quan đến việc dừng hay đổi hướng đột ngột, có thể gây chấn thương ở đầu gối:
Đang chạy nhanh thì dừng hoặc đổi hướng đột ngột.
Nhảy xuống và tiếp đất không có sự chuẩn bị và không đúng tư thế
Va chạm mạnh và trực tiếp vào đầu gối
Bên cạnh đó, người ta có thể nguyên nhân chia thành 2 nhóm chính như sau:
Nguyên nhân chấn thương trực tiếp: va chạm trực tiếp xảy ra ở đầu gối hay tham gia các môn thể thao như: bóng đá, bóng chuyền… tai nạn giao thông.
Nguyên nhân chấn thương gián tiếp: Theo bác sĩ Cao đẳng Y Dược Sài Gòn được xem là loại phổ biến nhất, thường gặp trong các trường hợp dừng hoặc chuyển hướng đột ngột khi chạy.
Khi dây chằng chéo trước bị tổn thương, thường làm rách một phần hoặc rách toàn bộ mô, tuy nhiên nếu chấn thương nhẹ có thể vẫn còn nguyên vẹn nhưng làm kéo dài dây chằng.
Biến chứng: Những người gặp phải chấn thương dây chằng chéo trước sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm xương khớp ở đầu gối. Tình trạng viêm khớp vẫn có thể xảy ra ngay cả khi người bệnh đã được phẫu thuật tái tạo dây chằng. Nhiều yếu tố có khả năng gây ảnh hưởng đến nguy cơ viêm khớp như mức độ nghiêm trọng của chấn thương ban đầu, các chấn thương khác liên quan đến khớp gối hoặc mức độ vận động sau khi điều trị.
Triệu chứng chấn thương dây chằng chéo trước
Người bệnh có thể nghe hoặc cảm thấy “rắc” hoặc cảm giác “popping” ở đầu gối
Cảm thấy đau dữ dội và không thể tiếp tục đứng lên hoạt động
Sưng nhanh
Mất phạm vi cử động của khớp
Lỏng khớp gối với các triệu chứng điển hình như: cảm giác chân bị yếu khi di chuyển, gặp khó khăn hoặc không đứng trụ một chân khi đứng lên ở bên chân bị chấn thương.
Ở những trường hợp phát hiện chấn thương quá muộn thì do teo cơ, phần đùi bên chấn thương của người bệnh có thể bị nhỏ hơn so với bên lành. Chấn thương dây chằng chéo trước khiến người bệnh khi vận động sẽ cảm thấy đau đớn, dẫn tới hạn chế vận động.
Áp dụng để điều trị bệnh chấn thương dây chằng chéo trước
Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết chăm sóc, sơ cứu đúng cách và kịp thời có thể giảm đau và giảm sưng ngay sau khi bị chấn thương đầu gối bằng cách:
Nghỉ ngơi để hạn chế áp lực đè nặng lên đầu gối.
Chườm túi đá ở đầu gối hai giờ một lần và mỗi lần là 20 phút.
Quấn miếng băng thun quanh đầu gối.
Kê cao đầu gối khi nằm bằng cách đặt gối hoặc chăn dưới đầu gối bị chấn thương.
Phục hồi chức năng: Mục tiêu của biện pháp can thiệp phục hồi chức năng là giúp giảm đau và sưng, giúp phục hồi hoàn toàn tầm vận động của đầu gối và tăng cường sức mạnh cơ bắp ở gối. Biện pháp vật lý trị liệu có thể điều trị thành công chấn thương dây chằng chéo trước cho những đối tượng tập thể dục không thường xuyên hoặc vận động thể thao ở mức vừa phải hoặc chơi các môn thể thao ít gây chấn thương cho đầu gối.
Phẫu thuật: Phẫu thuật sẽ được thực hiện khi:
Người bệnh là vận động viên và muốn tiếp tục tham gia môn thể thao của mình.
Bên cạnh những tổn thương ở dây chằng thì sụn ở đầu gối cũng bị thương
Chấn thương khiến đầu gối không thể di chuyển, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động hàng ngày.
Trong quá trình điều trị phục hồi dây chằng chéo trước, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ dây chằng bị tổn thương và thay thế bằng một đoạn mô tương tự để nối cơ với xương. Sau phẫu thuật xong thì người bệnh còn cần tham gia điều trị phục hồi chức năng để có thể khôi phục sự ổn định và chức năng cho đầu gối cho người bệnh.